Νηστίσιμα: Το παρασκήνιο
Η νηστεία μπορεί να γίνει πολύ ανθυγιεινή αν δεν κάνουμε ισορροπημένες και συνειδητές επιλογές. Πολλά τυποποιημένα προϊόντα αλλά και fast food επιλογές τυχαίνει να είναι νηστίσιμα, κριτήριο που από μόνο του δεν εξασφαλίζει την ποιότητα και τη θρεπτική αξία του γεύματος. Ακόμα, πολλά νηστίσιμα υποκατάστατα των ζωικών προϊόντων περιέχουν πολλά συντηρητικά και είναι εκτενώς κατεργασμένα.
Μαργαρίνη, ταχίνι και άλλα λιπαρά
Η μαργαρίνη είναι από τα πρώτα τρόφιμα που εντάσσονται στη διατροφή μας την περίοδο της νηστείας, για να αντικαταστήσει το βούτυρο στο πρωινό ή/και τα γλυκά μας. Είναι καλό να επιλέγουμε μαλακές μαργαρίνες που αναγράφουν πως δεν περιέχουν υδρογονωμένα λιπαρά οξέα, καθώς αυτά είναι βλαβερά για την υγεία.
Μια ακόμα εναλλακτική είναι το ταχίνι, μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Το ταχίνι αποτελεί και βασικό συστατικό του χαλβά που καταναλώνουμε στη νηστεία, ο οποίος όμως συνήθως περιέχει και μεγάλη ποσότητα ζάχαρης (συχνά 50%!) αλλά και άλλων προσθέτων.
Αντίστοιχα, μπορούμε επίσης να βρούμε φυστικοβούτυρο, βούτυρο αμυγδάλου, φουντουκιού και άλλων καρπών αλλά και σπόρων. Σε αυτά τα προϊόντα έχει σημασία να δώσουμε προσοχή στην προέλευση -προτιμούμε τοπικά- και στα συστατικά τους -προτιμούμε αυτά που περιέχουν μόνο τον αλεσμένο καρπό.
Προϊόντα σόγιας
Τα προϊόντα σόγιας είναι πολύ δημοφιλή για όσους νηστεύουν ή ακολουθούν μια χορτοφαγική διατροφή, εξαιτίας του μεγάλου ποσού πρωτεϊνών που περιέχουν. Ενώ ιστορικά οι Μεσογειακοί λαοί δεν συμπεριλάμβαναν τη σόγια στη διατροφή τους, σήμερα πολλά προϊόντα σόγιας είναι διαθέσιμα και στην Ελλάδα. Η σόγια έχει μελετηθεί εκτενώς και έχουν βρεθεί πολλές θετικές της επιδράσεις στην υγεία, αλλά αποτελεί αμφιλεγόμενο θέμα καθώς πολλές φορές συναντάται σε εξαιρετικά επεξεργασμένες μορφές. Τα φασόλια σόγιας αποτελούν την πιο ακατέργαστη μορφή της, και μαγειρεύονται όπως τα γνωστά μας όσπρια. Εάν επιλέξουμε κάποιο προϊόν σόγιας είναι καλό να προσέξουμε να μην περιέχει γενετικά τροποποιημένη σόγια - κυκλοφορούν και βιολογικής καλλιέργειας.
Φυτικά ροφήματα
Το γάλα αποτελεί για κάποιους αγαπημένη συνήθεια, και λόγω της καθημερινής του χρήσης χρήζει αντικατάστασης από κάποια φυτική εκδοχή. Τελευταία συναντάμε πολλά τέτοια προϊόντα με πρώτη ύλη τους ξηρούς καρπούς, τη σόγια ή το ρύζι. Αν και η ιδανικότερη επιλογή είναι να φτιάξουμε το δικό μας γάλα αμυγδάλου, όταν επιλέγουμε φυτικά ροφήματα του εμπορίου είναι καλό να προτιμάμε αυτά που δεν έχουν προσθήκη ζάχαρης.
Φυτικό τυρί
Το τυρί είναι ίσως αυτό που λείπει περισσότερο στα άτομα που απέχουν από τα γαλακτοκομικά κατά την περίοδο της νηστείας. Για τις ανάγκες αυτών, αλλά και των αυστηρά χορτοφάγων, υπάρχουν ποικίλα υποκατάστατα προϊόντα φυτικής προέλευσης. Αν παρατηρήσουμε τα συστατικά του κλασικού και του φυτικού τυριού, είναι προφανές πως το πρώτο περιέχει αισθητά μικρότερο αριθμό συστατικών και συντηρητικών. Το φυτικό τυρί, που προέρχεται συνήθως είτε από σόγια είτε από άμυλο, αποτελεί τις περισσότερες φορές ένα βαριά επεξεργασμένο προϊόν, στην προσπάθεια να πλησιάσει τη γεύση και την υφή του τυριού ζωικής προέλευσης. Για το λόγο αυτό, επιλέγουμε το προϊόν που θα καταναλώσουμε με κριτική σκέψη και αν υπάρχει δυνατότητα πειραματιζόμαστε με συνταγές για φυτικό τυρί στο σπίτι, ένα υπέροχο πρότζεκτ και για τα παιδιά!
Η νηστεία, με όποια διάρκεια και μορφή της την υιοθετήσουμε, μπορεί να αποτελέσει περίοδο εδραίωσης υγιεινών συνηθειών και ευκαιρία για “διατροφική ανάπαυλα”, αλλά και έμπνευση και δημιουργία στην κουζίνα! Αδιαμφισβήτητα αυτό εξαρτάται από τις δικές μας επιλογές και το μέτρο, καθώς η νηστεία μπορεί να μετατραπεί και σε περίοδο υπερκατανάλωσης νηστίσιμων ανθυγιεινών τροφίμων, με αρνητικές επιδράσεις στην υγεία και την ευεξία μας.
Ας την εκμεταλλευτούμε για να μαγειρέψουμε μαζί με τα παιδιά, να επινοήσουμε καινούρια φαγάκια που θα γίνουν αγαπημένα και να καταρρίψουμε κάθε μύθο που θέλει τα λαχανικά βαρετά και άνοστα!